Thái Lan đã lên tiếng kêu gọi Trung Quốc tôn trọng Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) và kiềm chế các hành động gây căng thẳng tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN đặc biệt do Singapore tổ chức vào cuối tháng 6/2025. Lời kêu gọi này được đưa ra trong bối cảnh Biển Đông đang nóng lên sau các vụ đụng độ giữa Philippines, Malaysia và Trung Quốc, cùng với sự đoàn kết ngày càng tăng trong ASEAN. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết lập trường của Thái Lan, bối cảnh sự kiện, và tác động đến an ninh khu vực.
Mục lục
Bối Cảnh Hội Nghị và Căng Thẳng Biển Đông
Hội nghị thượng đỉnh ASEAN đặc biệt tại Singapore được tổ chức để giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông, nơi Trung Quốc tiếp tục khẳng định yêu sách “đường chín đoạn” bất chấp phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA). Các vụ đụng độ gần đây, bao gồm vụ va chạm tàu giữa Philippines và Trung Quốc tại bãi Scarborough và hoạt động của tàu hải cảnh Trung Quốc trong EEZ của Malaysia, đã làm gia tăng lo ngại về nguy cơ xung đột. Việt Nam, Indonesia, và Malaysia đã bày tỏ quan ngại mạnh mẽ, trong khi Úc công bố hỗ trợ quân sự cho Philippines.
Thái Lan, dù không có tuyên bố chủ quyền trực tiếp ở Biển Đông, có lợi ích trong việc duy trì tự do hàng hải và ổn định khu vực do vai trò trung tâm của mình trong thương mại và an ninh ASEAN. Lập trường của Thái Lan tại hội nghị phản ánh nỗ lực của nước này trong việc củng cố đoàn kết ASEAN và thúc đẩy đối thoại hòa bình.
Chi Tiết Lập Trường Của Thái Lan
Trong phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin đã nêu rõ các điểm chính sau:
- Tôn Trọng UNCLOS: Thái Lan nhấn mạnh rằng tất cả các bên, bao gồm Trung Quốc, cần tuân thủ UNCLOS và phán quyết PCA năm 2016 để đảm bảo giải quyết tranh chấp dựa trên luật quốc tế.
- Kiềm Chế Hành Động: Thái Lan kêu gọi Trung Quốc chấm dứt các hoạt động gây căng thẳng, như triển khai tàu hải cảnh trong EEZ của các nước ASEAN, và ưu tiên các biện pháp hòa bình.
- Thúc Đẩy COC: Thái Lan cam kết phối hợp với các thành viên ASEAN để hoàn thiện Bộ Quy tắc Ứng xử (COC) với Trung Quốc, nhằm thiết lập các quy tắc ứng xử rõ ràng và ngăn chặn đụng độ.
- Vai Trò Trung Gian: Thái Lan đề xuất hỗ trợ Singapore và Indonesia trong việc làm trung gian đối thoại giữa ASEAN và Trung Quốc, nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN.
Thủ tướng Srettha tuyên bố: “Thái Lan tin rằng hòa bình và ổn định ở Biển Đông là lợi ích chung của khu vực. Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc hợp tác với ASEAN để xây dựng một giải pháp lâu dài dựa trên luật pháp.”
Phản Ứng Quốc Tế
Philippines, Việt Nam, và Malaysia hoan nghênh lập trường của Thái Lan, coi đây là sự củng cố cho sự đoàn kết ASEAN trong việc đối phó với các hành động của Trung Quốc. Singapore, nước chủ nhà hội nghị, nhấn mạnh rằng sự tham gia tích cực của Thái Lan sẽ giúp thúc đẩy tiến trình đàm phán COC.
Trung Quốc, thông qua phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lâm Kiếm, kêu gọi Thái Lan và các nước ASEAN “tránh bị lôi kéo bởi các thế lực bên ngoài” và nhấn mạnh rằng Bắc Kinh ưu tiên đối thoại song phương hơn là các sáng kiến đa phương. Tuy nhiên, Trung Quốc xác nhận sẽ cử đại diện tham dự hội nghị.
Mỹ, Úc, và Nhật Bản ủng hộ lời kêu gọi của Thái Lan, nhấn mạnh rằng UNCLOS là nền tảng cho trật tự hàng hải ở Biển Đông. Úc, sau khi công bố gói hỗ trợ quân sự cho Philippines, hoan nghênh vai trò của Thái Lan trong việc thúc đẩy đối thoại. Liên Hợp Quốc kêu gọi các bên tận dụng hội nghị để giảm căng thẳng và xây dựng lòng tin, đồng thời đánh giá cao nỗ lực trung gian của ASEAN.
Tác Động Đến An Ninh Khu Vực
Lập trường của Thái Lan tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN là một tín hiệu mạnh mẽ về sự đoàn kết ngày càng tăng trong khối, đặc biệt khi các thành viên không trực tiếp tranh chấp như Thái Lan và Singapore cũng lên tiếng mạnh mẽ. Sự tham gia của Thái Lan có thể giúp cân bằng các lợi ích trong ASEAN, đặc biệt khi một số nước như Campuchia và Lào có quan hệ kinh tế chặt chẽ với Trung Quốc.
Trong ngắn hạn, lời kêu gọi của Thái Lan có thể tạo áp lực lên Trung Quốc để kiềm chế các hành động quyết đoán, đặc biệt khi hội nghị thu hút sự chú ý quốc tế. Trong dài hạn, nếu ASEAN có thể thống nhất lập trường và đẩy nhanh đàm phán COC, điều này sẽ góp phần giảm nguy cơ đụng độ và củng cố trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông.
Tuy nhiên, thách thức vẫn nằm ở việc thuyết phục Trung Quốc chấp nhận các quy tắc ràng buộc trong COC, cũng như duy trì sự đoàn kết trong ASEAN trước áp lực kinh tế và chính trị từ Bắc Kinh.
Lời kêu gọi của Thái Lan tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN đặc biệt ở Singapore là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực giải quyết căng thẳng ở Biển Đông. Bằng cách nhấn mạnh luật quốc tế và đoàn kết ASEAN, Thái Lan đang góp phần định hình một giải pháp hòa bình cho khu vực. Để cập nhật những diễn biến mới nhất về tình hình Biển Đông và các tin tức quốc tế quan trọng khác, hãy theo dõi Tin Tức Quốc Tế tại website của chúng tôi. Đừng bỏ lỡ những bài phân tích chuyên sâu và thông tin nóng hổi từ khắp nơi trên thế giới!